1827 - William Rowan Hamilton, Işık Sistemleri Teorisi'ni Geliştirdi
İrlandalı matematikçi ve fizikçi William Rowan Hamilton, 1827 yılında fizik tarihinde çığır açan "Işık Sistemleri Teorisi"ni hazırladı. Bu teori, optikte ışığın davranışını açıklamada yeni bir yaklaşım getirdi ve klasik mekaniğin gelişimine katkıda bulundu. Hamilton, ilerleyen yıllarda kuaterniyonlar üzerine yaptığı çalışmalarla da tanındı.
1906 - Rus Çarı II. Nikolay, Temel Yasalar'ı İlan Etti
1905 Devrimi'nin ardından gelen halk baskısı üzerine Rusya İmparatoru II. Nikolay, 1906 yılında "Temel Yasalar" olarak bilinen anayasayı ilan etti. Bu belge, Çar'ın yetkilerini kısıtlarken, Duma adı verilen yasama meclisinin kurulmasını sağladı. Ancak anayasa, halkın beklentilerini tam olarak karşılamadı ve siyasi huzursuzluk devam etti.
1920 - Türkiye Büyük Millet Meclisi Açıldı
Türkiye Cumhuriyeti'nin temellerinin atıldığı gün olan 23 Nisan 1920'de, Ankara'da Türkiye Büyük Millet Meclisi ilk kez toplandı. Mustafa Kemal Paşa'nın öncülüğünde açılan meclis, Kurtuluş Savaşı'nı yürütecek olan yasama organı olarak faaliyetlerine başladı. Bu tarih, daha sonra 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı olarak kutlanmaya başlandı.
1923 - Lozan Barış Konferansı İkinci Kez Toplandı
Lozan Barış Konferansı, 23 Nisan 1923 tarihinde ikinci kez toplanarak, Türkiye Büyük Millet Meclisi temsilcileri ile Birleşik Krallık, Fransa, İtalya, Japonya, Yunanistan, Romanya, Bulgaristan, Portekiz, Belçika, SSCB ve Yugoslavya temsilcileri bir araya geldi. 24 Temmuz 1923’te imzalanan Lozan Antlaşması ile Türkiye Cumhuriyeti'nin uluslararası bağımsızlığı resmen tanındı.
1935 - Polonya’da Yeni Anayasa Kabul Edildi
Polonya'da 23 Nisan 1935'te, otoriter yönetime kapı aralayan yeni bir anayasa kabul edildi. Bu anayasa, devlet başkanına geniş yetkiler verirken, parlamento yetkilerini büyük ölçüde sınırlandırdı. Söz konusu düzenleme, ülkedeki siyasi dengeyi değiştirdi.
1945 - Doğan Kardeş Dergisi Yayın Hayatına Başladı
Türkiye’nin çocuklara yönelik ilk kültür, sanat ve edebiyat dergilerinden biri olan Doğan Kardeş, 23 Nisan 1945’te yayın hayatına başladı. Dergi, dönemin aydınları tarafından kaleme alınan yazılarla çocuklara düşünsel bir gelişim alanı sundu.
1948 - Topkapı Sarayı ve İstanbul Arkeoloji Müzesi Yeniden Açıldı
II. Dünya Savaşı boyunca kapalı tutulan Topkapı Sarayı Müzesi ve İstanbul Arkeoloji Müzesi, 23 Nisan 1948’de yeniden halka açıldı. Ziyaretçilere kapılarını açan bu tarihi mekânlar, kültürel mirasın korunması açısından önemli bir adım oldu.
1960 - İzmit Petrol Rafinerisi'nin Temeli Atıldı
Türkiye’nin sanayi hamlelerinden biri olarak kabul edilen İzmit Petrol Rafinerisi'nin temeli 1960 yılında atıldı. Bu tesis, Türkiye’nin enerji alanındaki dışa bağımlılığını azaltmayı hedefliyordu.
1961 - İlk TBMM Binası Müze Oldu
Cumhuriyet’in ilanından sonra uzun yıllar yasama organı olarak kullanılan ilk TBMM binası, 1961 yılında müze haline getirildi. Bu müze, Türkiye'nin siyasi tarihine ışık tutan önemli belgeleri ve eşyaları bünyesinde barındırıyor.
1961 - Yerli Yapım 27 Mayıs Treni Hizmete Girdi
27 Mayıs Treni, Türkiye'de üretilen ilk yerli trenlerden biri olarak 1961'de seferlerine başladı. Ulaştırma sektöründe millîleşme yolunda atılmış önemli bir adımdı.
1965 - Sovyetler Birliği'nden Haberleşme Devrimi: Maniya-1 Uzaya Fırlatıldı
Sovyetler Birliği, 1965’te ilk haberleşme uydusu olan Maniya-1’i uzaya gönderdi. Bu gelişme, küresel iletişim sistemlerinde yeni bir çağın başlamasına öncülük etti.
1967 - Soyuz 1 Uzay Görevi Başladı
Sovyetler Birliği’nin insanlı uzay programı kapsamındaki ilk Soyuz uzay aracı olan Soyuz 1, 23 Nisan 1967’de Baykonur Uzay Üssü’nden fırlatıldı. Ancak görev, kozmonot Vladimir Komarov’un hayatını kaybettiği trajik bir kazayla sonuçlandı.
1968 - Columbia Üniversitesi'nde Vietnam Protestosu
ABD’de Columbia Üniversitesi öğrencileri, Vietnam Savaşı'na karşı 1968 yılında büyük bir protesto başlattı. Yönetim binalarını işgal eden öğrenciler, üniversiteyi geçici olarak kapattı. Olay, dünya genelinde öğrenci hareketlerini tetikleyen simgesel bir eylem olarak tarihe geçti.
1969 - Robert Kennedy Suikastçısı Sirhan Sirhan’a Ölüm Cezası
ABD Senatörü Robert Kennedy’yi öldüren Sirhan Bişara Sirhan, 1969’da ölüm cezasına çarptırıldı. Kennedy’nin ölümü, ABD kamuoyunda büyük bir şok etkisi yaratmıştı.
1979 - Bingöl’de Sınıflarda Atatürk Resmine Saldırı İddiası
Adalet Bakanı Mehmet Can, Sıkıyönetim Koordinasyon Toplantısı'nda Bingöl’de okullarda İstiklal Marşı'nın okunmadığını ve Atatürk resimlerinin sınıflardan alınıp çamura atıldığını söyledi. Bu açıklamalar, dönemin siyasi atmosferinin gerginliğini ortaya koydu.
1979 - Türkiye Uyduyla Haberleşme Çağına Girdi
Türkiye, yedi ülkeyle telefon görüşmesi yapabilecek kapasiteye sahip ilk uydu haberleşme istasyonunu 1979 yılında hizmete açtı. Bu gelişme, iletişimde büyük bir sıçrama olarak kaydedildi.
1979 - İlk Uluslararası 23 Nisan Çocuk Şenliği TRT Tarafından Düzenlendi
UNESCO’nun 1979’u “Çocuk Yılı” ilan etmesiyle, TRT Uluslararası 23 Nisan Çocuk Şenliği ilk kez düzenlendi. Farklı ülkelerden gelen çocuklar Türkiye’de bir araya geldi, barış ve dostluk mesajları verdi.
1981 - Tuncay Mataracı Yüce Divan’a Gönderildi
Millî Güvenlik Konseyi, eski Gümrük ve Tekel Bakanı Tuncay Mataracı’nın Yüce Divan’da yargılanmasına karar verdi. Bu karar, 12 Eylül Darbesi sonrası yolsuzlukla mücadelede dönüm noktalarından biri oldu.
1982 - TRT Renkli Yayına Geçti
TRT, 1982 yılında haftada iki gün olmak üzere renkli televizyon yayınına başladı. Türk televizyonculuğunda önemli bir dönüm noktası olan bu adım, izleyicilere daha canlı ve çeşitli programlar sunulmasını sağladı.
1982 - Sabri Altay İdam Edildi
1974’te eşini öldüren Sabri Altay, 12 Eylül Darbesi sonrası verilen 15. idam kararıyla 1982 yılında idam edildi. Bu olay, dönemin sert adalet uygulamalarını yansıtıyordu.
1984 - AIDS'e Neden Olan Virüs Keşfedildi
ABD ve Fransa’daki bilim insanları, 1984’te AIDS’e neden olan virüsün HIV olduğunu belirledi. Bu keşif, hastalıkla mücadelede önemli bir dönüm noktası oldu.
1984 - Kenan Evren'den Öğretmenlere Atatürkçülük Mesajı
Cumhurbaşkanı Kenan Evren, öğretmenlere hitaben yayımladığı mesajda Atatürkçülüğün önemine dikkat çekti. Evren, geçmişte ihanet içinde olanların sonunun kan ve gözyaşıyla bittiğini vurgulayarak, öğretmenlerin gençlere Atatürkçülüğü aşılamasını istedi.
1990 - Namibya, BM ve İngiliz
Milletler Topluluğu'na Katıldı** Güney Afrika’dan bağımsızlığını kazanan Namibya, 1990 yılında Birleşmiş Milletler’in 160., İngiliz Milletler Topluluğu’nun ise 50. üyesi oldu. Bu gelişme, Afrika kıtasındaki sömürgecilik sonrası bağımsızlık sürecinin devamıydı.
1992 - Turgut Özal’a Prostat Kanseri Teşhisi
Cumhurbaşkanı Turgut Özal, sağlık kontrolü için gittiği ABD’de prostat kanseri teşhisi aldı. Durum kamuoyu ile paylaşılırken, tedavi süreci sıkı takip edildi.
1993 - Eritre'de Bağımsızlık Referandumu Başladı
Doğu Afrika ülkesi Eritre’de, Etiyopya’dan ayrılmak için 1993 yılında bağımsızlık referandumu başlatıldı. Sonuçta Eritre, kısa süre içinde uluslararası toplum tarafından tanınan bağımsız bir ülke oldu.
1994 - Gagavuzya Kuruldu
Moldova içinde özerk bir yapı olarak Gagavuzya, 1994 yılında resmen kuruldu. Gagavuzlar, Türk kökenli bir halk olarak kendi kimliklerini koruma çabasıyla bu statüye kavuştu.
1997 - Cezayir'de Ömeriye Katliamı Gerçekleşti
Cezayir’de yaşanan iç savaş sırasında, 23 Nisan 1997 tarihinde Ömeriye Katliamı meydana geldi. Silahlı bir grup tarafından gerçekleştirilen saldırıda 42 kişi hayatını kaybetti.
2001 - Intel, Pentium 4 İşlemcisini Tanıttı
Teknoloji devi Intel, 2001 yılında yüksek performans sunan yeni nesil Pentium 4 işlemcilerini piyasaya sürdü. Bilgisayar dünyasında hız ve verimlilik açısından önemli bir gelişme olarak kaydedildi.
2003 - SARS Salgını Nedeniyle Çin’de Okullar Tatil Edildi
Çin’de etkili olan SARS virüsü nedeniyle hükümet, 2003 yılında okulları iki hafta süreyle kapatma kararı aldı. Salgın, Asya’da ve dünyada büyük bir sağlık krizine neden oldu.
2003 - KKTC ile Kıbrıs Cumhuriyeti Arasında Serbest Geçiş Başladı
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu kararıyla, 2003 yılında Kıbrıs'ta Türk ve Rum tarafları arasında serbest geçiş uygulaması başlatıldı. Bu gelişme, adadaki barış sürecine yönelik önemli bir adım olarak değerlendirildi.
2005 - İstanbul Oyuncak Müzesi Açıldı
Şair ve yazar Sunay Akın tarafından kurulan İstanbul Oyuncak Müzesi, 23 Nisan 2005’te kapılarını ziyaretçilere açtı. Müze, geçmişten günümüze oyuncak kültürünü tanıtmayı amaçlıyor.
2006 - Marapi Yanardağı Patladı
Endonezya’da bulunan Marapi Yanardağı, 23 Nisan 2006 tarihinde faaliyete geçti. Patlama sonrası çevredeki yerleşim birimlerinde tahliye işlemleri yapıldı.
