22 Nisan Yaşanan Tarihin İzleri
1370 – Bastille Kalesi’nin Yapımına Başlandı
Fransa Kralı V. Charles’ın emriyle Paris’in doğusunda stratejik savunma amacıyla Bastille Kalesi'nin inşasına başlandı. Başlangıçta İngiliz saldırılarına karşı bir kale olarak tasarlanan Bastille, zamanla siyasi mahkûmların tutulduğu ünlü bir hapishaneye dönüştü. Kale, Fransız Devrimi'nin simgelerinden biri haline gelecekti.
1870 – Lenin Doğdu: Rus Devriminin Lideri Sahneye Çıkıyor
Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin öncüsü olan Bolşevik Parti’nin ilk lideri Vladimir İlyiç Ulyanov, bilinen adıyla Lenin, Rusya’da dünyaya geldi. Lenin, 1917 Ekim Devrimi'nin baş aktörü olarak tarihe geçti ve Sovyetler Birliği'nin kurucusu oldu.
1912 – Pravda Gazetesi İlk Sayısını Yayımladı
SSCB Komünist Partisi’nin yayın organı olarak kurulan Pravda (Gerçek) gazetesi, ilk sayısını yayımladı. Uzun yıllar boyunca Sovyet ideolojisinin sesi olan gazete, sosyalist dünya görüşünün yayılmasında büyük rol oynadı.
1915 – İkinci Ypres Muharebesi Başladı
I. Dünya Savaşı sırasında Batı Cephesi’nde Belçika'nın Ypres bölgesinde başlayan muharebe, savaş tarihinde ilk kez zehirli gaz kullanımına sahne oldu. Alman ordusu tarafından kullanılan klor gazı, kimyasal savaşın başlangıcını işaret etti.
1920 – Osmanlı Hükûmeti Barış Konferansı’na Davet Edildi
İtilaf Devletleri, I. Dünya Savaşı sonrası Osmanlı Devleti’ni Paris’te yapılacak olan Barış Konferansı’na davet etti. Bu çağrı, Osmanlı’nın resmi olarak savaş sonrası düzenlemelerde söz sahibi olamayacağının ve Sevr Antlaşması sürecinin başlangıcının işaretiydi.
1924 – Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları Kuruldu
Anadolu demiryollarının devletleştirilmesini öngören yasa kabul edilerek, Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları (TCDD) Genel Müdürlüğü kuruldu. Bu adım, Türkiye'nin ulaşım altyapısının modernizasyonunun temel taşlarından biri oldu.
1933 – Osmanlı Borçları Tasfiye Edildi
Türkiye ile Osmanlı Düyunu Umumiye Hamilleri arasında imzalanan anlaşmayla, Osmanlı İmparatorluğu’ndan kalan borçlar tasfiye edildi. Bu gelişme, Türkiye’nin ekonomik bağımsızlık sürecinde önemli bir dönüm noktası oldu.
1940 – Türkiye’de İlk Petrol Keşfi: Raman Dağı’nda Petrol Bulundu
Siirt’in Beşiri ilçesi yakınlarındaki Raman Dağı’nda, 1042 metre derinlikte Türkiye’nin ilk ekonomik değeri olan petrol yatağı keşfedildi. Bu keşif, ülkenin enerji kaynakları açısından tarihî bir öneme sahip.
1941 – Yunanistan Mihver Devletlerine Teslim Oldu
II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası önderliğindeki Mihver Devletleri tarafından işgal edilen Yunanistan, savaşmadan teslim oldu. Bu işgal, Balkanlar’daki güç dengesini Mihver lehine çevirdi.
1947 – Türkiye Yabancı Sermayeye Kapılarını Açtı
TBMM’de kabul edilen yasa ile Türkiye’ye yabancı sermaye girişi resmen serbest bırakıldı. Bu karar, Türkiye’nin ekonomik kalkınmasında dış yatırımın öneminin ilk kez vurgulandığı tarihi bir gelişme olarak kayıtlara geçti.
1952 – Beşiktaş, Corinthians’ı 1-0 Yendi
İstanbul’da Brezilya'nın güçlü takımı Corinthians ile karşılaşan Beşiktaş, sahadan 1-0 galip ayrılarak uluslararası arenada önemli bir başarı elde etti.
1962 – Anayasa Mahkemesi ve Yüksek Hakimler Kurulu Kuruluyor
Yargı bağımsızlığını güçlendirmek amacıyla Türkiye'de Anayasa Mahkemesi ve Yüksek Hakimler Kurulu’nun kurulmasına karar verildi. Bu adım, hukuk sisteminde reform sürecinin bir parçasıydı.
1962 – "Genç Komünistler Ordusu" Bildirisi Gözaltı Getirdi
Millî Savunma Bakanlığı, Yarbay Talat Turhan’ın da aralarında bulunduğu beş subayın, "Genç Komünistler Ordusu" imzalı bildiri dağıttığı gerekçesiyle gözaltına alındığını açıkladı. Olay, dönemin siyasi baskı ortamını yansıtıyordu.
1970 – Dünya Günü İlk Kez Kutlandı
Çevre bilincinin artırılması amacıyla 22 Nisan, ilk kez Dünya Günü olarak kutlandı. ABD'de başlayan bu çevre hareketi, küresel ekolojik farkındalığın simgesi haline geldi.
1970 – Türkiye Gazetesi Kuruldu
Türk basınına yeni bir soluk getiren Türkiye Gazetesi, yayın hayatına başladı. Muhafazakâr çizgisiyle dikkat çeken gazete, geniş bir okuyucu kitlesine ulaştı.
1972 – Nahit Töre ve Osman Bahadır Müebbet Hapse Mahkûm Oldu
THKO (Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu) davasında yargılanan sanıklardan Nahit Töre ve Osman Bahadır, müebbet hapis cezasına çarptırıldı. Bu karar, 1970’lerin siyasi yargılamalarının simgelerinden biri oldu.
1973 – Hakkâri İl Radyosu Yayına Başladı
TRT'nin yurt genelindeki yayın ağına Hakkâri de eklendi. Böylece Türkiye’de radyo yayını almayan bölge kalmadığı duyuruldu.
1974 – EAS ve Mutlu Akü Grevleri Sona Erdi
Türkiye’nin iki büyük akü fabrikasında uzun süredir devam eden grevler, Devlet Bakanı İsmail Hakkı Birler’in arabuluculuğuyla sona erdi. EAS’ta 90, Mutlu’da 79 gün süren grevler, işçi hakları açısından önemli bir mücadele örneği oldu.
1975 – Barbara Walters Rekor Anlaşma İmzaladı
Ünlü televizyon sunucusu Barbara Walters, ABC kanalıyla beş yıl için 5 milyon dolarlık anlaşma yaparak televizyon dünyasında bir ilke imza attı. Bu anlaşma, medya sektöründe kadınların yükselişini simgeliyordu.
1976 – Rabin Görevden Ayrıldı, Peres Başbakan Oldu
İsrail Başbakanı İzak Rabin’in eşi, yasadışı banka hesabı nedeniyle hüküm giyince Rabin istifa etti. Yerine Şimon Peres başbakanlık görevini devraldı.
1980 – Türkiye’de Kanlı Gün: 20 Kişi Öldürüldü
12 Eylül askeri darbesine giden süreçte şiddetli çatışmalar yaşandı. Yurt genelinde çıkan olaylarda 20 kişi hayatını kaybetti. Artan siyasi şiddet, darbenin gerekçesi olarak gösterildi.
1983 – Der Stern, Hitler’in Günlüklerini Yayınladı: Sahte Olduğu Anlaşıldı
Almanya’nın ünlü dergisi Der Stern, Adolf Hitler’e ait olduğunu iddia ettiği günlükleri yayımladı. Ancak kısa sürede bu belgelerin sahte olduğu ortaya çıktı ve skandal dünya basınında büyük yankı uyandırdı.
1985 – Sabah Gazetesi Yayın Hayatına Başladı
Türkiye basınında önemli bir yer edinecek olan Sabah Gazetesi kuruldu. Liberal çizgideki yayınlarıyla tanınan gazete, geniş kitlelere ulaştı.
1987 – Dil Derneği Kuruldu
Türk diline sahip çıkmak amacıyla kurulan Dil Derneği, Türkçenin doğru kullanımı ve gelişimi için çeşitli çalışmalar yapmaya başladı.
1992 – Guadalajara Felaketi: Benzin Patlaması 206 Can Aldı
Meksika'nın Guadalajara kentinde kanalizasyon sistemine karışan benzinin patlaması sonucu 206 kişi hayatını kaybetti, 500 kişi yaralandı ve 15.000 kişi evsiz kaldı. Bu olay, ülke tarihinin en büyük sanayi felaketlerinden biri olarak kayda geçti.
1993 – TGRT Yayın Hayatına Başladı
İhlas Grubu’na ait Türkiye Gazetesi Radyo Televizyonu (TGRT), televizyon yayıncılığına adım attı. Kanal, özellikle haber ve magazin içerikleriyle dikkat çekti.
1994 – Ruanda’da Soykırım: 100 Bin Kişi Katledildi
Hutu ve Tutsi kabileleri arasındaki çatışmalarda son iki haftada yaklaşık 100 bin kişi öldü. Uluslararası toplumun sessiz kaldığı bu soykırım, insanlık tarihinin en karanlık sayfalarından biri olarak hafızalara kazındı.
1995 – Rauf Denktaş Üçüncü Kez KKTC Cumhurbaşkanı Seçildi
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin kurucu lideri Rauf Denktaş, üçüncü kez cumhurbaşkanlığına seçilerek görevine devam etti. Denktaş, Kıbrıs Türk halkının siyasi lideri olarak öne çıktı.
1997 – Peru’da Rehine Krizi Kanlı Bitti
Tupac Amaru gerillaları tarafından Peru’nun Lima kentindeki Japon Elçiliği’nde rehin alınan 72 kişiye yönelik dört ay süren kriz, kanlı bir operasyonla sona erdi. Operasyonda 14 gerilla ve bir rehine öldü.
1999 – Deniz Baykal Seçim Yenilgisi Sonrası İstifa Etti
18 Nisan seçimlerinde CHP’nin başarısız olması üzerine Genel Başkan Deniz Baykal istifa etti. Baykal, Türkiye’de seçim yenilgisi sonrası görevinden ayrılan ilk siyasi lider olarak tarihe geçti.
