325 – İznik Konsili: Hristiyanlık Tarihinde Dönüm Noktası
Roma İmparatoru II. Konstantin’in emriyle, Hristiyanlık tarihinde bir dönüm noktası olan ilk Ekümenik Konsil İznik’te toplandı. Konsilde Hristiyan inanç esasları ve İsa’nın tanrısal kimliği gibi temel teolojik konular tartışıldı. Konsil sonucunda, Hristiyan inançlarının temelini oluşturan “Nicea İnanç Bildirgesi” kabul edildi.
1481 – II. Bayezid Osmanlı Tahtına Çıktı
Fatih Sultan Mehmet’in vefatının ardından tahta çıkan II. Bayezid, 31 yıl sürecek olan uzun saltanatında Osmanlı İmparatorluğu’nu istikrarlı bir biçimde yönetti. II. Bayezid dönemi, sanat, kültür ve mimari alanlarında önemli gelişmelere sahne oldu.
1622 – Genç Osman Tahttan İndirildi ve Öldürüldü
Osmanlı tarihinin en trajik olaylarından biri yaşandı. Ordu ve isyancılar tarafından tahttan indirilen II. Osman, öldürülen ilk Osmanlı padişahı olarak tarihe geçti. Reform yanlısı tutumları nedeniyle Yeniçerilerin tepkisini çeken Genç Osman’ın yerine I. Mustafa ikinci kez tahta çıkarıldı.
1861 – Kentucky Tarafsızlığını İlan Etti
Amerikan İç Savaşı’nda, Kentucky eyaleti tarafsız kalacağını duyurdu. Ancak bu tarafsızlık uzun sürmedi. Güney ordularının 3 Eylül’de eyalete girmesiyle tarafsızlık sona erdi ve Kentucky, Kuzey ittifakına katıldı.
1873 – İlk Blue Jean’in Patenti Alındı
Levi Strauss ve Jacob Davis, işçilerin dayanıklı giysiler ihtiyacına cevap veren blue jean pantolonun patentini aldı. Bu gelişme, tekstil tarihinde bir devrim niteliği taşıyarak, günümüzdeki kot pantolon modasının temellerini oluşturdu.
1878 – Çırağan Baskını’nda Ali Suavi Öldürüldü
Gazeteci ve aydın Ali Suavi, II. Abdülhamit'i tahttan indirip V. Murat’ı tekrar tahta çıkarmak amacıyla Çırağan Sarayı’na baskın düzenledi. Ancak girişim başarısız oldu ve Suavi çıkan çatışmada hayatını kaybetti.
1883 – Krakatoa Yanardağı Faaliyete Geçti
Endonezya’daki Krakatoa Yanardağı, patlama öncesi harekete geçti. 26 Ağustos’ta gerçekleşecek büyük püskürme, tarihin en yıkıcı volkanik olaylarından biri olarak kayda geçecektir.
1891 – Edison’un Kinetoscope Cihazı Tanıtıldı
Sinema tarihine yön veren Thomas Edison, hareketli görüntüleri izlemeye yarayan "kinetoscope" adlı cihazın prototipini tanıttı. Bu icat, sinema teknolojisinin doğuşunda önemli bir adım oldu.
1896 – Paris Operası'nda Trajik Kaza
Paris Operası’nın devasa avizesi seyircilerin üzerine düşerek bir kişinin ölümüne neden oldu. Bu trajik olay, Gaston Leroux’a 1909 yılında kaleme alacağı "Operadaki Hayalet" romanı için ilham verdi.
1902 – Küba ABD’den Bağımsızlığını Kazandı
İspanyol-Amerikan Savaşı’nın ardından Küba, resmen bağımsızlığını ilan etti. Tomás Estrada Palma ülkenin ilk başkanı olarak göreve başladı.
1919 – İngiliz Muhipleri Cemiyeti Kuruldu
Osmanlı topraklarında İngiliz himayesini savunan "İngiliz Muhipleri Cemiyeti" kuruldu. Cemiyet, özellikle İstanbul’daki siyasi çevrelerde etkili olmaya çalıştı.
1920 – İlk Hemşire Okulu Hizmete Açıldı
Türkiye’nin ilk hemşirelik eğitim kurumu olan Amiral Bristol Hemşire Mektebi, modern tıbbın gelişimi adına önemli bir adım olarak tarihe geçti.
1928 – Türkiye’de Uluslararası Rakamlar Kabul Edildi
Harf devrimi sürecinde bir adım daha atılarak, Türkiye’de kullanılan eski rakamlar yerine, dünya genelinde kullanılan uluslararası rakamlar kabul edildi.
1928 – Afgan Kralı ve Kraliçesi Türkiye’yi Ziyaret Etti
Afganistan Kralı Emanullah Han ve Kraliçe Süreyya, Türkiye’ye resmi ziyarette bulundu. Bu ziyaret, Türkiye Cumhuriyeti’ne bir hükümdarın gerçekleştirdiği ilk resmi ziyaret olarak kayda geçti.
1932 – Amelia Earhart Tarihe Geçti
Kadın pilot Amelia Earhart, Atlantik Okyanusu’nu tek başına ve hiç durmadan geçen ilk kadın pilot oldu. Newfoundland’dan havalanan Earhart, İrlanda’ya ulaştığında dünya havacılık tarihine adını yazdırdı.
1933 – Türk Hava Yolları Kuruldu
Türkiye’nin milli havayolu şirketi Türk Hava Yolları (THY), 1933 yılında kuruldu. Bugün dünyanın önde gelen havayolu şirketlerinden biri olan THY, o tarihte sadece beş uçakla hizmete başlamıştı.
1939 – Hatay’ın Kurtuluş Günleri Belirlendi
Hatay Meclisi, Türk ordusunun 5 Temmuz’da Hatay’a girmesini ve 2 Eylül’de Meclis’in açılmasını resmi Kurtuluş Bayramları olarak ilan etti. Bu karar, Hatay’ın Türkiye’ye katılım sürecini resmileştirdi.
1941 – Almanlar Girit Adasını İşgal Etti
II. Dünya Savaşı’nda Almanya, stratejik öneme sahip Girit adasına paraşütçü birlikleriyle saldırarak adayı işgal etti. Bu operasyon, savaş tarihindeki en büyük hava indirme harekâtlarından biri oldu.
1946 – Türkiye, UNESCO Antlaşması’nı Onayladı
Eğitim, bilim ve kültür alanında uluslararası iş birliğini hedefleyen UNESCO’ya Türkiye resmen üye oldu ve antlaşmayı onayladı.
1953 – Süpersonik Hızla Uçan İlk Kadın: Jacqueline Cochran
Amerikalı pilot Jacqueline Cochran, F-86 Sabre tipi jet ile süpersonik hıza ulaşarak bu başarıya ulaşan ilk kadın unvanını kazandı.
1955 – Karadeniz Teknik Üniversitesi Kuruldu
Trabzon’da kurulan Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ), Türkiye’de İstanbul ve Ankara dışındaki ilk üniversite olma özelliğini taşıyor. KTÜ, 6594 sayılı kanunla kuruldu.
1956 – İlk Uçaktan Atılan Hidrojen Bombası Denemesi Yapıldı
ABD, Pasifik Okyanusu’ndaki Bikini Atolü’nde tarihteki ilk uçaktan atılan hidrojen bombası testini gerçekleştirdi. Bu deneme, nükleer silahların gelişimi açısından büyük yankı uyandırdı.
1963 – Talat Aydemir’in İkinci Darbe Girişimi
20 Mayıs 1963'te, Talat Aydemir yönetiminde bazı ordu birlikleri Ankara’da yeniden darbe girişiminde bulundu. Olayların ardından Ankara, İstanbul ve İzmir’de sıkıyönetim ilan edildi.
1971 – Millî Nizam Partisi Kapatıldı
Anayasa Mahkemesi, Millî Nizam Partisi'nin laikliğe aykırı faaliyetleri gerekçesiyle kapatılmasına karar verdi. Bu gelişme, Türkiye’de siyasi partilerin kapatılmasıyla ilgili ilk örneklerden biri oldu.
1971 – TÜSİAD Kuruldu
Türk iş dünyasının etkili sivil toplum kuruluşlarından biri olan Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD), 1971 yılında kuruldu. Dernek, özel sektörün temsilcisi olarak önemli faaliyetler yürütmektedir.
1980 – Québec Referandumu: Kanada Birlikte Kaldı
Kanada’nın Québec eyaletinde yapılan referandumda halkın %60’ı bağımsızlık teklifini reddetti. Böylece Québec, Kanada içinde kalmaya devam etti.
1983 – HIV Virüsü ile İlgili İlk Yayınlar Yapıldı
AIDS’e neden olan HIV virüsünün keşfiyle ilgili ilk bilimsel makaleler Science dergisinde yayımlandı. Fransız Luc Montagnier ve Amerikalı Robert Gallo, virüsün tespitinde öncü isimler olarak tanındı.
1983 – Anavatan Partisi Kuruldu
Turgut Özal liderliğinde kurulan Anavatan Partisi (ANAP), 1983 yılında Türk siyaset sahnesine katıldı. Parti, liberal ekonomi politikalarıyla dikkat çekti.
1989 – Sovyet Pilotu MiG-29 Uçağıyla Trabzon’a Sığındı
Bakü’de görevli Sovyet pilot Aleksandr Zuyev, MiG-29 savaş uçağıyla Sovyetler’den kaçtı ve Trabzon Havalimanı’na iniş yaptı. Türkiye, uçağı Sovyetlere iade etti ancak Zuyev ABD’ye kaçmayı başardı.
1990 – Romanya’da Ion Iliescu Cumhurbaşkanı Seçildi
Romanya'da yapılan seçimlerde Ion Iliescu, ülkenin yeni cumhurbaşkanı olarak seçildi. Bu seçim, Çavuşesku rejiminin ardından yapılan ilk demokratik oylama olarak kayıtlara geçti.
2003 – Orhan Pamuk’a Uluslararası Edebiyat Ödülü
Dünyaca ünlü yazar Orhan Pamuk, “Benim Adım Kırmızı” adlı eseriyle Uluslararası IMPAC Dublin Edebiyat Ödülü’nü kazandı. Bu ödül, Pamuk’un edebi kariyerinde önemli bir dönüm noktası oldu.
