1648 – Otuz Yıl Savaşları'nı Sona Erdiren Vestfalya Antlaşması İmzalandı
Avrupa tarihinin en uzun ve yıkıcı savaşlarından biri olan Otuz Yıl Savaşları, 1648 yılında imzalanan Vestfalya Antlaşması ile sona erdi. Antlaşma, Kutsal Roma-Cermen İmparatorluğu, Fransa, İsveç, İspanya ve diğer birçok Avrupa devleti arasında yapıldı. Vestfalya Barışı, modern ulus devletlerin oluşumunun önünü açan önemli bir dönüm noktası olarak kabul edilir.
1718 – James Puckle, Makineli Tüfeği İcat Etti
Londralı avukat James Puckle, savaşlarda kullanılmak üzere tasarladığı "Puckle Gun" adlı makineli tüfeği icat etti. Bu silah, dönemin teknolojisi için ileri sayılan bir mekanizmaya sahipti ve otomatik atış yapabiliyordu. Puckle’ın icadı, modern ateşli silahların gelişimine öncülük etti.
1756 – Yedi Yıl Savaşı Başladı: Britanya Fransa’ya Savaş Açtı
Büyük Britanya’nın Fransa Krallığı’na savaş ilan etmesiyle başlayan Yedi Yıl Savaşı, Kuzey Amerika'da Kızılderili kabilelerinin de dahil olması nedeniyle "Fransa-Kızılderili Savaşı" olarak da bilinir. Bu savaş, küresel çapta etkileri olan ilk büyük savaşlardan biri olarak tarihe geçti.
1856 – Anadolu ve Rumeli Fenerleri Fransızlar Tarafından İnşa Edildi
İstanbul Boğazı'nın Karadeniz girişinde bulunan Anadolu Feneri ve Rumeli Feneri, 1856 yılında Fransızlar tarafından inşa edilerek hizmete açıldı. Bu deniz fenerleri, boğazda seyreden gemilerin güvenliğini sağlamak açısından kritik öneme sahipti.
1873 – Darüşşafaka Lisesi Kuruldu
Türkiye'nin eğitim tarihindeki en köklü kurumlardan biri olan Darüşşafaka Lisesi, 1873 yılında kuruldu. Özellikle babasını kaybetmiş, maddi imkânları kısıtlı öğrencilerin eğitimine olanak tanıyan kurum, günümüzde de faaliyetlerine devam etmektedir.
1919 – Mustafa Kemal, Sultan VI. Mehmed Vahideddin ile Görüştü
Mustafa Kemal Paşa, İstanbul’da Yıldız Sarayı’nda Sultan VI. Mehmed Vahideddin ile tarihi bir görüşme gerçekleştirdi. Bu görüşme, ileride başlayacak olan Türk Kurtuluş Savaşı'nın zeminini hazırlayan gelişmelerden biri olarak kabul edilir.
1919 – Yunanlar İzmir’i İşgal Etti, İlk Şehitler Verildi
İtilaf Devletleri'nin desteğiyle Yunan ordusu İzmir'e çıkarma yaptı. İşgale karşı ilk direniş gazeteci Hasan Tahsin tarafından gösterildi ve bu sırada hayatını kaybetti. Ardından Askerlik Şubesi Başkanı Albay Süleyman Fethi de işgalcilere karşı direnişi sırasında şehit edildi. Bu olaylar, Türk Kurtuluş Savaşı’nın fiilen başladığı an olarak tarihe geçti.
1924 – Sanayi-i Nefise Mektebi Öğrencileri İlk Resim Sergisini Açtı
Cumhuriyet dönemi sanatının gelişiminde önemli bir rol oynayan Sanayi-i Nefise Mektebi (bugünkü Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi) öğrencileri, İstanbul'da ilk resim sergilerini açarak Türk sanat tarihinde önemli bir adım attı.
1928 – Miki Fare İlk Kez Plane Crazy Filmiyle Gösterildi
Walt Disney tarafından yaratılan ve popüler kültürün en ikonik karakterlerinden biri olan Miki Fare, ilk kez "Plane Crazy" adlı kısa animasyon filminde izleyiciyle buluştu. Bu film, animasyon dünyasında devrim yarattı.
1932 – Kürtçe Latin Alfabesiyle Yayınlanan İlk Yayın: Hawar Dergisi
Kürt edebiyatı ve dili açısından önemli bir gelişme olan Hawar dergisi, 1932 yılında Latin alfabesiyle Kürtçe yayın yaparak dilin modernleşmesine katkı sağladı.
1933 – Maksim Gorki İstanbul’a Geldi
Ünlü Rus yazar Maksim Gorki, İtalya’dan Rusya’ya dönerken İstanbul’a uğradı. Gorki, Süleymaniye Camii ve çeşitli müzeleri gezerek şehirde kültürel bir ziyaret gerçekleştirdi.
1935 – Moskova Metrosu Hizmete Açıldı
Sovyet lideri Josef Stalin’in girişimiyle inşa edilen Moskova Metrosu, 1935 yılında açıldı. Döneminin en büyük ulaşım projelerinden biri olan metro sistemi, mimarisi ve görkemiyle dikkat çekti.
1940 – McDonald’s Kuruldu
Bugün dünya genelinde yüzlerce ülkede hizmet veren fast food devi McDonald’s, 1940 yılında ABD’de kuruldu. Marka, özellikle 20. yüzyılda Amerikan kültürünün bir sembolü haline geldi.
1958 – Sovyetler Birliği, Sputnik 3 Uydusunu Fırlattı
Uzay yarışının önemli adımlarından biri olarak Sovyetler Birliği, Sputnik 3 uydusunu başarıyla uzaya gönderdi. Uydu, atmosferin üst tabakalarını araştırmak üzere tasarlanmıştı.
1960 – Sovyetler, Sputnik 4 Uydusunu Fırlattı
Bir yıl sonra, Sovyetler Birliği bu kez Sputnik 4 uydusunu fırlattı. Bu uydu, insanlı uzay uçuşlarının önünü açacak testleri barındırıyordu.
1963 – Astronot Gordon Cooper Uzaya Fırlatıldı
Amerikalı astronot Gordon Cooper, "Mercury-Atlas 8" kapsülü ile o güne kadarki en uzun insanlı uzay görevini gerçekleştirdi. 34 saat 19 dakika uzayda kalan Cooper, birçok test ve gözlem yaptı.
1966 – Beyaz Saray Önünde Vietnam Savaşı Protestosu
ABD'nin başkenti Washington’da Vietnam Savaşı'na karşı düzenlenen protestoya 8000 kişi katıldı. Beyaz Saray çevresinde yapılan gösteri, savaş karşıtı hareketin büyüdüğünü gösterdi.
1969 – Eski Demokrat Partililere Siyasi Haklar İade Edildi
Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabul edilen anayasa değişikliği ile 1960 darbesinden sonra siyaset yapmaları yasaklanan eski Demokrat Partililere siyasi hakları iade edildi.
1972 – Okinawa Adası Japonya’ya Geri Verildi
1945 yılından bu yana ABD kontrolünde olan Okinawa Adası, 1972 yılında yeniden Japonya’nın idaresine geçti. Bu gelişme, ABD-Japonya ilişkilerinde önemli bir dönemeç oldu.
1980 – Regaip Kandili’nde Atatürk’ün Adına Tepki Gösterildi
Regaip Kandili münasebetiyle İstanbul’da canlı yayımlanan bir mevlitte Atatürk’ün adının anılması üzerine bazı kişiler "lanet olsun" diye bağırarak tepki gösterdi. Olay, orduda büyük yankı uyandırdı ve Genelkurmay Başkanı Kenan Evren’in öncülüğünde komuta kademesi acil toplantı yaptı.
1984 – Aydınlar Dilekçesi Cumhurbaşkanına Sunuldu
Aralarında akademisyen, yazar ve sanatçıların bulunduğu 1256 aydın, Türkiye'de demokratik düzenin güçlendirilmesi amacıyla hazırladıkları dilekçeyi Cumhurbaşkanı Kenan Evren’e sundu. Bu girişim, “Aydınlar Dilekçesi” olarak anıldı ve hakkında dava açıldı.
1988 – Sovyetler Birliği, Afganistan’dan Çekilmeye Başladı
Yaklaşık 9 yıl süren Sovyet-Afgan savaşının ardından Sovyet Kızıl Ordusu, 1988 yılında Afganistan’dan çekilmeye başladı. Bu gelişme, Soğuk Savaş döneminde önemli bir dönüm noktası oldu.
1990 – Van Gogh’un Dr. Gachet’nin Portresi Rekor Fiyata Satıldı
Hollandalı ressam Vincent Van Gogh’un ünlü tablosu “Dr. Gachet’nin Portresi”, açık artırmada 82.5 milyon dolara satılarak o döneme kadar bir tablo için ödenen en yüksek fiyatla tarihe geçti.
1991 – Edith Cresson Fransa’nın İlk Kadın Başbakanı Oldu
Edith Cresson, Fransız siyasi tarihinde bir ilke imza atarak ülkenin ilk kadın başbakanı oldu. Cresson’un göreve gelmesi, Avrupa’daki kadın temsilini artıran önemli gelişmelerden biri olarak kayda geçti.
1995 – “Kara Ses” Cemalettin Kaplan Almanya’da Hayatını Kaybetti
Türkiye ve Atatürk aleyhindeki söylemleriyle tanınan ve Almanya’da kendisini halife ilan eden Cemalettin Kaplan, 1995 yılında yaşamını yitirdi. Türkiye’de “Kara Ses” olarak bilinen Kaplan’ın ölümü farklı çevrelerde yankı uyandırdı.
1996 – Gözcü Gazetesi Yayın Hayatına Başladı
Türkiye basın dünyasına yeni bir soluk getiren Gözcü Gazetesi, 1996 yılında yayın hayatına merhaba dedi. Gazete, halkın nabzını tutan yayın politikasıyla kısa sürede geniş kitlelere ulaştı.
1997 – Yaşar Kemal’e Alman Barış Ödülü Verildi
Türk edebiyatının dev ismi Yaşar Kemal, Alman Kitap Yayımcıları Birliği’nin Barış Ödülü’ne layık görüldü. Ödül, yazarın evrensel barış ve insan haklarına katkısını simgeliyordu.
2004 – Eurovision Zaferi: Ruslana Ukrayna’ya Birincilik Getirdi
İstanbul'da düzenlenen 49. Eurovision Şarkı Yarışması’nda Ukrayna adına yarışan Ruslana, “Wild Dances” adlı şarkısıyla ülkesine tarihindeki ilk birinciliği kazandırdı.
2011 – Azerbaycan Eurovision’da İlk Kez Birinci Oldu
Almanya'nın Düsseldorf kentinde düzenlenen 56. Eurovision Şarkı Yarışması’nda Azerbaycan’ı temsil eden Eldar Kasımov ve Nigar Camal ikilisi, “Running Scared” adlı şarkıyla yarışmayı kazanarak ülkeye ilk zaferini getirdi.
