NUR SULTAN (AA) - Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Kurucu Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev'in stratejik görüşü sayesinde Avrasya entegrasyonunun gerçekleştiğini söyledi.
Tokayev, Kazakistan'ın başkenti Nur Sultan'da düzenlenen Avrasya Yüksek Ekonomik Konseyi (AYEK) Toplantısı'nda yaptığı konuşmada, Nazarbayev'e AYEK Onursal Başkanı statüsü verme önerisinden dolayı Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'e ve bu öneriyi destekleyen Avrasya Ekonomik Birliği (AEB) üyesi ülkelere teşekkür ederek, "Nazarbayev'in stratejik görüşü sayesinde Avrasya entegrasyonu fikri gerçek oldu." dedi.
Çeşitli zorluklara rağmen AEB'ye entegrasyonun iyi sonuçlar doğurduğunu belirten Tokayev, "Geçen yıl AEB üyesi ülkelerinin gayri safi yurt içi hasılasında büyüme yüzde 2,5 oldu. Dış ticaret yüzde 19, ihracat yüzde 27, birlik içindeki karşılıklı ticaret yüzde 9 arttı." şeklinde konuştu.
Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, AEB'nin uluslararası ortaklık ağının genişlediğine işaret ederek, "İran ile serbest ticaret bölge anlaşması yürürlüğe girecek. Çin ile bilgi alışverişi anlaşması imzalandı. Vietnam, Singapur, Mısır, Sırbistan ile düzenli görüşmeler yapılıyor. Bu görüşmelerin somut sonuçlar getireceğini umut ediyorum." diye konuştu.
- "AEB, ortak elektrik enerjisi pazarının düzenlenmesi için kurum kurmalı"
Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sooronbay Ceenbekov, AEB ülkeleri arasındaki ekonomik farklılıkların devam etmesi eğiliminin entegrasyonun gelişmesini olumsuz etkilediğini belirterek, "Ekonomilerin güçlendirilmesi ve uyumlu gelişmesi ile yakınlaşmasının sağlanması konusunda fikir birliğine varmamız gerek." ifadesini kullandı.
Ceenbekov, AEB'nin ortak enerji pazarının oluştuğunu anımsatarak, "Ortak elektrik enerjisi pazarının düzenlenmesiyle ilgili kurum oluşturulmasını öneriyorum. Elektrik enerjisi potansiyelini dikkate alarak, Kırgızistan böyle bir kurumu kendi ülkesinde oluşturmaya hazır." diye konuştu.
Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko, 2017'de AEB ülkeleri arasındaki ticaret hacminin 2016'ya göre yüzde 27, geçen yılsa 2017'ye göre yüzde 12 arttığını söyledi.
Enerji dahil tüm alanlarda eşit imkanlar sağlamak gerektiğinin altını çizen Lukaşenko, ülke liderlerinin ortak piyasa oluşturduklarını anlamaları, AYEK'in yetkilerinin daha da genişletilmesi gerektiğini söyledi.
- "AEB'nin anlamı onu küresel etkileşime açık kılmak"
Toplantıya AYEK Onursal Başkanı statüsünde katılan Kazakistan Kurucu Cumhurbaşkanı Nazarbayev de AEB'nin, Avrupa Birliği ve Şanghay İşbirliği Örgütü ile iş birliğini geliştirmesi gerektiğine dikkati çekerek, "AEB'nin anlamı kapanmak değil, onu küresel etkileşime daha açık kılmaktır." dedi.
Nazarbayev ayrıca Çin'in Kuşak ve Yol inisiyatifinin AEB'nin altyapı ve lojistik potansiyelinin ayrılmaz bir parçası olarak kabul edilmesi gerektiğini vurguladı.
-"Afrika ile iş birliğini artırmak fayda sağlayacak"
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, AEB çerçevesinde ekonomik ilişkilerin daha da güçlenmesi, kurumların daha da entegre hale getirilmesi gerektiğine işaret ederek, örgüte üye ülkeler arasındaki ticarette kısıtlamaların kaldırılması ve iş dünyasına yönelik bürokratik zorlukların bertaraf edilmesinin önemine değindi.
AEB'nin yabancı ortaklarının devamlı artığını dile getiren Putin, şunları kaydetti:
"Bugün Sırbistan ile serbest ticaret anlaşması imzalanması kararı vereceğiz. Son olarak benzer bir anlaşma dünyanın en rekabetçi ekonomisi Singapur ve İran ile de benzer bir anlaşma imzalanması konusunda son müzakereleri yapıyoruz. İsrail, Hindistan ve Mısır ile de benzer çalışmaların yapılacağına inanıyoruz. Afrika ile de karşılıklı çıkarlar çerçevesinde iş birliğini artırmak fayda sağlayacaktır."
